مشكل مچ دست ماماني و گرفتاري هاي مامان
سلام دوستان عزيزم. مچ دستم از حدودا 20 روزگي عرفان دچار درد بدي شده كه قادر به بلند كردن عرفانم با دست راستم نيستم. يكبار 20 اردبيهشت رفتم دكتر كه يه مقدار دارو و آمپول نوشت و ازم خواست از دستم اصلا كار نكشم و مچ بد ببندم و اگه تا 20 روز خوب نشد به ارتوپد مراجعه كنم.دارو و مسكن بهم كمك كرد اما برطرف نشد البته مچ بند انگشتي نگرفتم و از دستم هم نشد كار نكشم. تا اينكه 12 تير رفتم ارتوپد دردم خيلي شديدتر شده بود كه دكتر چند ورق مسكن نوشت و گفت مچ بند انگشتي اتل دار بگير و از دستت كار نكش. باز روز از نو و روزي از نو كه حتي توي خواب هم از درد بيدار ميشوم.امروز دوباره ارتوپد جديد اومده بود رفتم پيشش كه معاينه كرد و گفت تاندونت ملتهب شده و اگه يك هفته اي با داروي خوراكي و پماد و اب گرم و مچ بند اتل دار انگشتي و كار نكشيدن از دستت خوب نشد هفته بعد بيا امپول كورتوني بزنم . خدا كنه اين يك هفته اي خوب بشه غروب هم ميرم مچ بند ميگيرم و اين هفته هم كارامو سبك ميكنم. الهي به اميد خودت. كمك كن.
بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease ) یا التهاب غلاف تاندون ها و درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد
یک شکایت شایع : شیرخواری چند ماهه دارم . بعد از زایمان به تدریج دچار دردی در مچ دست شدهام . این درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد متمرکز است . هنگام انجام فعالیتهای روزمره و بخصوص حین مراقبتهای مربوط به فرزندم این درد تشدید میشود .
علت بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease ) یا درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد چیست ؟
دو تاندونی که یکی وظیفه باز کردن انگشت شصت و دیگری وظیفه چرخش استخوان اول کف دست به سمتی خارج را برعهده دارند از همان سمتی که شصت قرار دارد از مچ دست عبور کرده و به قائدهی استخوان اول کف دست و بند اول انگشت شست متصل میشوند. این دو تاندون در ناحیه مچ دست از داخل غلافی عبور میکنند که روی برجستگی استخوانی که در آن ناحیه به دست میخورد قرار گرفته است.
انگشت شست در حرکات دست نقش اصلی را برعهده دارد و در کلیه فعالیتهایی که با دست انجام میشود انگشت شست نقش محوری و حیاتی را بازی میکند . به طوری که اصطلاحاً گفته میشود شصت در صد از وظایف دست بر عهده این انگشت میباشد . نبود این انگشت عملاً انجام کارها را با دست دچار مشکل جدی میکند .
افزایش میزان استفاده از دست و به تبع آن افزایش میزان فعالیت انگشت شصت باعث حرکت بیشتر تاندون های توضیح داده شده در داخل غلاف مربوطه در مچ دست میشود . در نتیجه تحریک و اصطکاک حاصل ، آن ناحیه از مچ دست ملتهب و دردناک میشود .
علائم بالینی بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease ) یا درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد چیست ؟
علامت اصلی درد مچ دست میباشد . این درد بیشتر در قسمتی از مچ دست احساس میشود که در سمت شصت قرار دارد . این درد ممکن است بهصورت منتشر در تمامی مچ دست احساس شود ، تا میانه ساعد ادامه داشته باشد یاتا انگشت شست تیر بکشد . درد میتواند هنگام استراحت وجود داشته باشد یا نداشته باشد ولی هنگام استفاده از دست بخصوص در فعالیتهایی که در آن مچ دست در زاویهای غیرمعمول قرار میگیرد و استفاده و فشار روی شست بیشتر است این درد تشدید میشود .
بسیاری از موارد ابتلا مربوط به مادرانی است که به تازگی بچهدار شدهاند و وظیفه سنگین مراقبت از شیرخوار اعم از بغل کردند ، شیر دادن و نظافت او به مجموعه وظایف قبلی اضافه شده است . ولی طبیعتاً پیدایش این عارضه بهمورد فوق محدود نمیگردد و در کلیه مواردی که با مکانیزم مشابهی مچ دست و تاندون های مربوطه تحت فشار قرار گیرند ممکن است این بیماری به وجود آید . در کتب قدیمی این عارضه « مچ دست مادران» یا « مچ دست زنان شوینده» نامیده شده است .
بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease )یا درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد چگونه تشخیص داده میشود ؟
تشخیص این بیماری صرفاً بالینی است . پزشک معالج با معاینه ای که انجام میدهد محل دقیق تمرکز درد در مچ دست را شناسایی میکند . محل بیشترین درد در قسمتی از مچ دست قرار دارد که در سمت شصت میباشد و در حقیقت محل عبور تاندونهای مربوطه از داخل غلاف خود در این ناحیه است . این ناحیه در لمس درد ناک و حساس میباشد و در نگاه گاهی متورم است . معاینه دیگری که پزشک جهت تأیید تشخیص خود معمولاً از آن استفاده میکند که به شرح زیر است :
دستخود را به گونهای مشت کنید که انگشت شست در داخل قرار گرفته و چهار انگشت دیگر روی آن بیاید . سپس مچ دست خود را بر خلاف جهتی که شصت قرار دارد بچرخانید . در مواردی که این عارضه وجود دارد ، این حرکت باعث تشدید درد میشود و به تأیید تشخیص کمک میکند . گاهی ممکن است در همین ناحیه از مچ دست کیست گانگلیون (GANGLION CYST) کوچکی رویت شود یا به دست بخورد . برای تشخیص این عارضه نیاز به تصویربرداری یا روشهای تشخیصی تکمیلی وجود ندارد و پزشک با معاینه دقیقی که انجامد میدهد این بیماری را از بیماریهای دیگری که مچ دست را در همان نزدیکی مبتلا میسازند افتراق میدهد.
چه موارد شایع دیگری با درد مچ دست در همان نزدیکی احساس میشود ( تشخیص افتراقی بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease)چیست) ؟
یکی از مفاصلی که به صورت شایع دچار آرتروز ( ساییدگی ) میشود قاعده استخوان اول کف دست است که در فاصله یک تا دو سانتیمتری محل تمرکز درد در بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease ) قرار دارد . لمس آن ناحیه دردناک و حتی گاهی برجسته است . در فرد مبتلا فعالیت دست باعث افزایش درد در آن ناحیه میشود .
شکستگی یکی از استخوانهای مهم مچ دست به نام استخوان اسکافوئید در مواردی که تشخیص داده نشده باشد ، به علت عدم جوش خوردگی ، درد مزمنی در مچ دست ایجاد میکند که که محل آن در مجاورت درد ناشی از بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease )میباشد . این ناحیه نیز که در فاصله یک سانتیمتری قرار دارد در لمس موضعی دردناک و حساس است .
سایر تاندون هایی که از جلو یا عقب مچ دست عبور کرده و به کف دست یا انگشتان میروند نیز ممکن است در اثر کثرت استفاده از دست ، دچار التهاب لایهی پوشاننده شده و درد منتشری در مچ دست به وجود بیاورند .
در کلیه موارد فوق معاینه دقیق به تشخیص علت و رد علل دیگر کمک شایانی میکند . در این موارد روشهای تصویربرداری مانند رادیوگرافی یا ام آر آی (MRI) برای تشخیص قطعی مورد استفاده قرار میگیرند .
درمان بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease) یا درد در قسمتی از مچ دست که در سمت شست قرار دارد چیست ؟
ازآنجایی که علت این عارضه استفاده زیاد از دست توام با فعالیتهای سنگین و زوردار میباشد ، راهحل اولیه و اساسی حذف مجموعه فعالیتهائی است که به هر علت با کار کشیدن زیاد از دست همراه باشد . به مادران نیز توصیه میشود تا جایی که میشود کودک خود را کمتر بغل کنند و از شستوشوی لباس و غیره حتیالامکان پرهیز نمایند .
بیحرکت کردن مچ دست و انگشت شست ، به استراحت و رفع التهاب از موضع کمک میکند . برای این منظور بریس (BRACE) هائی ساخته شده است که مچ - شصتبند نامیده میشوند . بهتراست این بریس (BRACE) برایمدت سهتاچهارهفته به صورت تمام وقت وبدون وقفه استفاده شود،هنگام خواب از دست خارج نشده وفقط هنگام ضرورت درآورده شود . گاهی پزشک معالج جهت تأمینب یحرکتی اقدام به گچگیری مینماید .
استفاده از داروهای ضدالتهاب غیرکورتونی نیز میتوانند به بهبودی عارضه کمک کنند . در مادران شیرده با توجه به ترشح داروها در شیر نسبت به تجویز داروها باید دقت شود .تزریق موضعی کورتون در غلاف تاندون مبتلا یک روش سریع و مؤثر در رفع التهاب و بهبودی عارضه میباشد . این تزریق باتوجه به میزان پاسخ به درمان یک یا دو نوبت قابل تکرار است .
در بسیاری از مواقع پزشک معالج با ترکیبی از روشهای فوق نسبت به درمان اقدام مینماید . خیلی از اوقات با رفع علت زمینهای و درخصوص مادران با رشد کودک و کاهش مسئولیتهای مربوطه این عارضه به صورت دائم بهبود مییابد . در مواردی که کلیه درمانهای فوقالذکر ناموفق بوده و درد وضعیت آزاردهندهای داشته باشد ، عمل جراحی توصیه میشود . عمل جراحی معمولاً منجر به بهبود قطعی عارضه شده و درد و ناراحتی پس از جراحی به طور کامل بهبود مییابد .
عمل جراحی بیماری دکورون ( De Qeurvain's Disease )چگونه انجام میشود ؟
این عمل جراحی به صورت سرپایی در بیمارستان یا در مراکز جراحی محدود با بیحسی موضعی یا بیهوشی عمومی قابل انجام است . یک برش عرضی بهطول یک تا یک و نیم سانتیمتر روی محل ابتلا داده میشود و پوشش غلاف تاندون های مبتلا طی عمل جراحی برداشته میشود .
سؤالات مطرح
آیا تزریق موضعی کورتون میتواند با عوارضی همراه باشد ؟
عوارض عمومی ناشی از مصرف کورتون مربوط به مصرف مقدار زیاد آن و به مدت طولانی است . در مواردی که بنا به ضرورتی نیاز به مصرف این دارو و با شرایط فوق باشد پزشک با لحاظ جمیع شرایط و پیشبینی و کنترل عوارض محتمل اقدام به تجویز میکند . این عوارض متعدد بوده و عبارتند از : پوکی استخوان ، ضعف عضلات ، افزایش قند خون ، سرکوب غده فوق کلیوی ، افزایش فشار چشم ( آب سیاه ) سیاه شدن سر استخوان ران …
یک یا چند نوبت تزریق موضعی به هیچ عنوان با عوارض عمومی همراه نیست ولی نکته بسیار مهم این است که به دنبال تزریق کورتون ممکن است لکه سفید رنگی در اطراف محل تزریق به وجود آید و چربی زیر پوست در مرحله تزریق تحلیل رفته و پوست آن ناحیه نازک شود .
دکتر سید علی مرجائی 21 / 2 / 1392